Yemeğin tadını ve aromasını veren, güzel şekilde pişmesini ve lezzetinin artmasını sağlayan en önemli gıdalardan biri de yağlardır. Zeytinyağından tereyağına, soyadan mısır özüne yemeklerin en birinci malzemeleri olarak bilinmektedirler. Alışılmış ağız tadına göre tercih etme şansı bulduğumuz yağlar olduğu gibi bir de son zamanlarda bilim adamlarının, diyetisyenlerin ve gıda mühendislerinin yaptıkları araştırmalar sonucu kullanılan sağlıklı yağlarda mevcut. Peki hangi yemek hangi yağ ile daha lezzetli hale gelir ve daha sağlıklı sonuç verir? Sizler için hem yağ çeşitlerini hem de yemekler ile uyumunu yazdık.

Tereyağı

Tereyağının inek, manda, manda ve inek karışımı, manda ve koyun karışımı, koyun ve keçi gibi karışımlarla yapılan çeşitleri ve buna istinaden de farklı lezzet ve kaliteleri bulunmaktadır. İnek yağlarının koyu sarı, manda ve inek karışımının açık sarı, manda, koyun ve keçi yağlarının ise beyaz renkleri mevcuttur. İnek yağları oldukça lezzetlidir, özellikle kahvaltıda sürmelik olarak tercih edilmeleri lezzetlerini çok daha iyi anlamanızı sağlayacaktır. Manda, koyun ve keçi yağları lezzetsiz, koku oranı yüksek ve ağır, erimesi çok hızlı olduğu için kahvaltı ve böreklerin yapımında kullanması doğru değildir. Koyun ve keçi yağlarını makarna, erişte ve pilav gibi yemeklerinize lezzet vermekte kullanabilirsiniz. Erime süresi çok kısa olduğundan dolaptan çıkarttığınız anda kullanabilirsiniz.



Hayvansal Yağlar

Eritilmiş ve eritilmemiş iki farklı çeşidi, Urfa ve Karadeniz olmak üzere iki farklı yöresi bulunan bu yağlar farklı şekillerde kullanılabilmektedirler. Urfa yöresi yağları kalite sırası olarak sıralanmak istenirlerse Urfa, Siverek, Diyarbakır ve Kars yağlarıdır. Bunlardan Urfa, Siverek ve Diyarbakır yörelerine ait yağlar koyun sütünden yapılmaktadır ve beyaz renktedirler. Ağır fakat besleme oranları yüksek yağlardır. Kokusu olmayan ve sarı renge sahip Kars yağları ise inek sütünden elde edilmektedir. Zayıf, her şeyden çabuk etkilenen ve hasta mideler için elverişlidir. Eritilmemiş Karadeniz yöresi yağları ise Vakfıkebir ve Trabzon olmak üzere iki kalitededir. Genellikle inek sütünden imal edilmekte ve sarı renktedirler. Özellikle pilav ve makarnalar için çok elverişlidir. Trabzon ise sarı, beyaz ve karışık renktedir ve oldukça lezzetli yağlardır.



Bitkisel Yağlar

Ayçiçek, zeytin, fındık, soya, mısır, susam ve kanola gibi bitkilerin yağlarından yapılmaktadır. Katı bitkisel yağlar olan margarinler, süt katkısı bulunsa da bu gruba dahil edilebilirler. Genel olarak kızartma ve tava kullanımlarında elverişlidir. Sadece zeytinyağı, sızma ve natürel olması şartıyla kahvaltılarda, salatalarda ve mezelerde kullanılması uygundur.



Kızartmalarda Ayçiçeği Soğuk Yemeklerde İse Zeytinyağı

Kızartmalar için, ısıya dayanıklılıkları yüksek olmaları sebebi ile ayçiçeği ve pamukyağı tercih edilmeli. Mısır özü ve fındık yağı, diğerlerine göre sıcaklığa dayanıklılığı daha az olduğu için yemek ve salatalarda kullanılmalıdır. Zeytinyağı ise doymamış yağ oranı kızartmalar için uygunmuş gibi görünse bile ülkemizde rafine değil de sızma şeklinde üretildiği için daha çok salatalarda ve yemeklerde kullanılması uygundur. Rafine yağlar, koku ve tat olarak nötrdür. Yani kendilerine has bir tatları bulunmamaktadır. O nedenle dilerseniz karıştırarak kullanabilirsiniz bu yağların tadında bir değişikliğe sebep olmayacaktır. Soğuk yemeklerde daha çok zeytinyağı, fındık ve mısır yağı, kızartmalarda ayçiçek, pamuk ve kanola yağlarını kullanmanız uygundur. Sıcak yemeklerinizde ise fındık, fıstık ve mısır yağının yanı sıra zeytinyağıda kullanmanız mümkündür. Kızartmalık denilen ayçiçeği ve pamuk yağı da sıcak yemeklerde kullanılabilir.



Vücut için faydaları düşünüldüğü zaman salatalarda ve soğuk yemeklerde zeytinyağı, çörekotu, keten tohumu, üzüm çekirdeği, kabak çekirdeği, kayısı çekirdeği ve susam yağı da kullanabilirler. Katı yağ kullanmanız gereken unlu mamullerde ise tereyağı ya da kendinizi alıştırabilirsiniz hindistan cevizi yağı kullanabilirsiniz. Margarinden ise elinizden geldiği kadar uzak durun ancak illa kullanmanız gerekirse kaliteli bir margarin kullanmaya özen gösterin.