Kahvaltıların Baştacı Menemen'in Hikayesi

Türk kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi Menemen’i hepimiz çok seviyoruz. Öyle ki, Türk Yemeklerini tanıtırken mutlaka ikram ettiğimiz Menemen yabancı konuklar tarafından da çok beğeniliyor. Peki ana malzemesi en geç keşfedilen meyvelerden domates olan Menemen’in hikayesini hiç merak ettiniz mi? 

Menemen-Kahvaltı

Bu hikayeye önce domatesle başlamak gerekiyor. Domates ilk kez Thomas Jefferson tarafından ABD’de yetiştirilmiştir. Sarı renginden ötürü ''Altın Elma'' adı verilse de zehirli olması şüphesiyle uzunca bir süre halk domates yemeyi reddetmiştir. Kristof Kolomb’un Amerika’yı keşfinden sonra gemilerle Avrupa’ya gönderilen domatesin bizim topraklarımıza ulaşması ise 1900’lü yılları bulmuştur. Osmanlı Mutfağı tariflerinde domatesin olmaması bu nedenledir. Kaynaklara göre o dönemde il olarak Adana Bölgesi’nde ekilen domates zamanla İzmir taraflarında da yetiştirilmeye başlanmıştır. 1927 tarihli gazeteler bu haberi ''Menemen’de İlk Mahsül'' başlığıyla paylaşmışlardır. Osmanlı'nın son dönemine yetişen domates, sarı haldeyken tüketiliyormuş ve kızardığında çürüdüğü, bozulduğu düşünülerek çöpe atılıyormuş. Osmanlı değil Cumhuriyet Dönemi yemeği olarak adlandırabileceğimiz Menemen, ismini de İzmir’in Menemen İlçesi’nden almıştır. 

Domates-Fidan-Olmamış-Ham-Dalında

Cumhuriyetin ilk yıllarında Girit’ten Menemen’e göçen Türkler, tarla ve bahçe bitkileri yanında bağcılık ve zeytincilik konusunda da oldukça tecrübeliydiler. Doğayı çok iyi tanıyan Giritli Türkler, Ege’nin birbirinden leziz otlarını toplar, bunları güzelce kavurduktan sonra zeytinyağı ekleyip üzerine yumurta kırarak tüketirlerdi. Menemen’e geldiklerinde ise Menemenliler’in ''Etli Domates'' adını verdikleri bir yemekle tanıştılar. Menemenliler, domatesleri güzelce kavurduktan sonra patates ve etleri ekleyip güveçte pişiriyorlardı. Buna da ''Etli Domates'' diyorlardı. Domatesi kendi yemek kültürleri içerisine yeni yeni alan Giritli Türkler, otlarla yaptıkları yemeklerinden yola çıkarak, Etli Domates'deki patates yerine soğanı, et yerine de domatesi kullanarak, domatesli yumurtayı ortaya çıkarmış oldular.

İki kültürün pekişmesiyle ortaya çıkan bu lezzet, gelen konuklar tarafından da çok beğenilen ve ikramların en gözde yemeği olmuştur. Ünü diğer bölgelerde ve şehirlerde ''Menemenlilerin Yemeği'' olarak yayılmıştır ve zaman içerisinde Menemen ismi kabul görmüştür. 

Günümüze kadar, nesilden nesile sevilerek tüketilen Menemen’in En İyi 10 Adresi'nden oluşan listemiz hafta sonu kahvaltı mekanı tercihleriniz için yardımcı olabilir.

Şimdiden afiyet olsun.